"A falsa disxuntiva neoliberalismo/keynesianismo. Calquera xestión gobernamental no mundo capitalista, do signo que sexa, privilexiará a rendibilidade e ganancia"
por Pável Blanco
Primeiro Secretario do CC do PCM
A Arca de Noé e a loita de clases
O auxe da Perestroika foi o da contrarrevolución; ideas
oportunistas previas foron levadas ás súas últimas consecuencias en favor do
capitalismo e do imperialismo. Así por exemplo a idea da coexistencia pacífica,
xa de seu conflitiva para a estratexia revolucionaria do proletariado, foi
levada ás súas últimas consecuencias coa teoría da Nova Mentalidade.
O argumento presentado para iso foi que o mundo coa ameaza de
guerra nuclear tería que avanzar ao fin da Guerra Fría, co sacrificio da URSS e
os países socialistas. É verdade que os datos nese momento eran arrepiantes
pois o armamento almacenado daba para destruír non unha, senón en varias
ocasións o planeta Terra. Así chegouse a Reykiavik, á disolución do Pacto de
Varsovia, á entrega da RDA ao imperialismo e finalmente ao triunfo da
contrarrevolución na URSS, o que impuxo un retroceso temporal á construción socialista
e á loita dos pobos.
Mijaíl Gorbachov explicaba que ao ir os seres humanos nunha
mesma nave, nunha “Arca de Noé”, era responsabilidade dos comunistas evitar o
naufraxio, porque as consecuencias dunha guerra nuclear afectarían a todos,
independentemente da posición ideolóxica e política. Pero o render bandeiras
non trouxo a paz. Vivimos neses mesmos anos a invasión a Panamá, a primeira
guerra do Golfo, e despois as agresións a Somalia, a Iugoslavia, a Afganistán e
Iraq, así como decenas de conflitos e agresións que levaron a guerra, a
destrución e a barbarie aos pobos. Hoxe mesmo no Mundo a capacidade destrutiva
no caso de estalar unha guerra interimperialista é unha ameaza verdadeira á
extinción dos pobos, e en absoluto cesou a produción de armas de destrución
masiva, existindo hoxe outras máis letais e aterrorizadoras, o mesmo que
orzamentos militares desorbitados.
Coloco este acontecemento da historia para expresar que a
idea do interese xeral, prescindindo do antagonismo socioclasista, non leva
precisamente a un punto de superación do conflito, de distensión, ou de mellora
do xénero humano, senón pola contra, para a clase obreira internacional e para
os pobos do Mundo a partir de entón abriuse unha perspectiva moi negativa, de
barbarie imperialista, de retrocesos nas conquistas e dereitos, e un
fortalecemento da ditadura de clase da burguesía.
Isto lembrámolo fronte ao canto de serea das clases
dominantes neste momento de pandemia mundial polo Covid-19. “É hora de pechar
filas”, “é hora da unidade nacional”, “goberno e pobo unidos”, “poñamos de lado
as nosas diferenzas”. Calquera pode contraer o virus, pero non o afrontamos nas
mesmas condicións os explotados que os nosos explotadores.
Dende o ángulo máis xeral o sistema capitalista demostra que
as ganancias están en primeiro lugar que a vida dos traballadores ou as capas
intermedias da poboación. Aquí no capitalismo impera a lei da selva, o sálvese
quen poida, o individualismo, é dicir os valores da burguesía, o que impón
barreiras ao carácter colectivo que debería ter a resposta. Impera o lucro, a
especulación, que acompañando a apropiación privada do socialmente producido
expresa que a inmensa maioría, é dicir os traballadores e oprimidos son
sacrificables, prescindibles. Os monopolios nin están dispostos a perder
ganancias, nin a investir se non se garante recuperar. A industria farmacéutica
é un exemplo claro diso, as investigacións, as patentes, todo vaise atrasando
ou xestionando en función das vantaxes que se poden obter; non lles interesa
atender problemas de saúde, curar enfermidades, previr: interésalles acrecentar
o seu capital. E o mesmo pasa noutros sectores.
Hoxe mesmo existe unha competencia para ver quen atopa
primeiro o medicamento para o Covid-19; tal présa non é para acudir a axudar
aos pobos, senón para exercer o control, obter ganancias, sempre obter
ganancias. E poden recorrer a calquera artimaña en aras dese obxectivo, como
EEUU fronte ás investigacións alemás ou chinesas.
Eses que apelan á colaboración interclasista son os que
continúan políticas de bloqueo contra Cuba, Irán, Gaza; os que promoven
campañas de xenofobia antichinesa. Sandeces que inician con Trump, pero que
teñen por corifeos a varios gobernos, como o de Bolsonaro. É dicir, se de parte
dos partidos da clase obreira, das organizacións revolucionarias, se pensa que
hai que provisionalmente deixar de lado
as diferenzas; por parte do imperialismo, dos monopolios, non habería un
segundo de tregua, senón un avance nas súas posicións.
En México, onde goberna López Obrador, o home que insiste en
que a loita de clases non é un factor determinante neste país, é destacable
como cobertura, chamados a pechar filas mentres protexe o interese dos grandes
monopolios, por citar algunha TV Azteca, Telmex, Televisa, etc., etc.
O máis elemental, que indicaría contar co conxunto da
infraestrutura de saúde, estatal e privada baixo control público, regatéase en
favor dos monopolios cando se establece con eles convenios que aumentarán os
beneficios de hospitais privados. Canto será o custo social por arrendar ao
sector privatizado da saúde unha porcentaxe das súas camas e traballadores?
O capitalismo é incompatible coa vida, pero hoxe é moi
evidente, cando no noso país e en todos onde impera ese sistema, o lucro, a
ganancia, a rendibilidade capitalista son priorizados por enriba da vida. Agora
mesmo en España miles de traballadores son lanzados á produción, sen importar
os riscos do contaxio, porque o capitalismo dese país non pode estar un día
máis sen obter ganancias. Ou en México, onde o goberno socialdemócrata de
Obrador aposta pola lei da xungla para regular o conflito capital/traballo. De
que unidade nacional, interese xeral, ben común, nos falan? Se os traballadores
son deixados á súa sorte, sen o seu salario íntegro, mentres cos baleiros
legais manexados en favor da patronal todas as empresas capitalistas aproveitan
para perder o menos posible, sexa amparándose en que a lei só lles indica
entregar o salario mínimo, pero inclusive modificando as relacións
obreiro/patronais no seu beneficio. Millóns de traballadores autónomos son
condenados ao contaxio, por non poder quedar en casa, pois dependen da xornada
diaria para a súa subsistencia e a das súas familias. En tanto os fondos
estatais son reservados para rescatar aos monopolios.
Por certo, cómpre preguntarse onde quedou o discurso
ideolóxico metafísico de que o diñeiro se reproducía a si mesmo, na esfera das
finanzas, desentendido do proceso produtivo. Queda clariño como a auga que o
capital existe pola explotación do traballo, pola extracción da plusvalía. O
“sórdido secreto da explotación capitalista” aparece con toda a súa forza, e
por iso os monopolios están resoltos a sacrificar as vidas dos traballadores, a
pesar de que criterios obxectivos da saúde recomendan a extensión da corentena
máis aló dunhas poucas semanas.
Queden na casa, e pechen filas ao redor do Goberno, ese é a
mensaxe, a orientación desmobilizadora, en tanto en total silencio o tres
partes aprobaron xa o T-MEC; en tanto a maioría lexislativa do partido de
goberno aprobou a reelección parlamentaria; en tanto as distintas fraccións do
capital, os distintos grupos monopolistas, non deixan de moverse buscando
acordos estritamente no seu favor para afrontar os custos da pandemia; e o peor
que está por vir: o estalido dunha nova crise económica do capitalismo, de
consecuencias maiores á de sobreprodución e sobreacumulación iniciada en 2008.
En realidade semella dicirse á clase obreira: “queda na casa,
cala a boca, non protestes, non loites e asume que terás que cargar cos custos
da pandemia e o que veña”. Moito falan dunha tregua, pero mentres os de abaixo
son enviados ao confinamento, os de arriba móvense con impunidade para decidir,
impor, gañar e resgardar os seus intereses.
Por suposto que estamos ante un problema obxectivo.
Os comunistas valoramos no noso VI Congreso, realizado en
agosto do 2018, os trazos que caracterizan o actual período da loita de clases,
no internacional e nacional. En absoluto se modifican, pois ao contrario
móstranse máis descarnados:
1.- Os antagonismos interimperialistas. Despois do VI
Congreso estes acentuáronse en disputas comerciais e arancelarias e adquiriron
relevancia co capítulo Huawei. Cada acordo que entre as partes logran para
superar unha disputa non fai senón preparar un seguinte episodio de maior
agudeza. Desde decembro que en China se deu o primeiro brote do Covid-19, polas
suas contrapartes non houbo espírito de colaboración, senón reproches, ataques,
culpabilizándoa. Non hai tregua na disputa interimperialista, e a confrontación
non fai senón atopar novos escenarios para materializarse, ás veces xorda,
outras ruidosamente. A disputa diplomática agora é pechada pola campaña sobre a
nacionalidade do virus -campaña da que Trump recúa momentaneamente pola
desastrosa xestión que a súa administración fixo nos EEUU, con máis de medio
millón de contaxiados.
2.- A chamada “globalización”, eufemismo para denominar a
cadea imperialista, as alianzas e unións interestatais, naufraga, xa que os
mecanismos como a UE, T-MEC, simplemente
evaporáronse diante da crise sanitaria: Italia e España abandonadas á
súa sorte pola Unión Europea; en tanto que Alemaña e Francia optaron por
rascarse coas súas propias unllas. A adquisición de materiais necesarios para o
sector saúde en México realízase a través dunha ponte aérea con China, xa que
EEUU, o principal socio comercial, non está disposto a vender, incapaz de satisfacer
a súa propia necesidade. A “globalización”, a fin das fronteiras, a
universalización, é unha bandeira arriada e sen dúbida a tendencia
proteccionista do capitalismo emerxerá con forza, e con iso a agresividade, o
militarismo, a necesidade imperiosa dunha nova repartición do mundo amparada na
agresividade e a barbarie.
3.- A falsa disxuntiva neoliberalismo/keynesianismo. Calquera
xestión gobernamental no mundo capitalista, do signo que sexa, privilexiará a
rendibilidade e ganancia. A socialdemocracia busca enmascarar iso con
demagoxia. López Obrador di que o neoliberalismo quedou atrás, pero a industria
desnacionalizada segue en mans privadas, inclusive ampliando a privatización
das responsabilidades estatais fronte á emerxencia sanitaria (co arrendamento
de hospitais privados para ampliar o sistema público), pero da mesma maneira
pode actuar alguén que defenda as privatizacións, pero decrete -como o goberno
italiano- a nacionalización de Alitalia. E veremos o caso de xestións
denominadas liberais que opten por nacionalizacións e rescates estatais. A
esencia en todos os casos é en función dos mesmos intereses de clase. As
nacionalizacións non perfeccionan ao capitalismo, nin o fan mellor para os
traballadores, nin os sectores populares, son mecanismos de regulación, de
rescate, inherentes á tendencia de centralización e concentración do
capitalismo dos monopolios. A nacionalización, a estatización, ten un sentido
progresivo a condición de que o Poder estea en mans da clase obreira, e nunha
perspectiva de socialización dos medios de produción concentrados. Por tanto,
unha ou outra xestión capitalista non resolven, non dan resposta ás necesidades
dos traballadores e os pobos. A súa alternancia está definida polos ritmos e
prazos da acumulación e a ganancia, e reiteramos é unha falsa disxuntiva, á que
hai que opor directamente a necesidade e urxencia do socialismo-comunismo.
Unidade de todos os mexicanos, clama a burguesía
personificada polo Presidente López Obrador; pechemos filas. E xa se aprestan
para o día despois. E propoñen que todo siga igual: a 4T cos seus proxectos
destrutivos ao sur-sueste, as súas Zonas Económicas Especiais, o Tren Maya, os
beneficios de “Sementando vida” e “Mozos Construíndo o Futuro” para os
monopolios, a militarización, a política anti-inmigrante. Esa “unidade”, esa
colaboración de clases, é dicir supeditación do conflito capital/traballo aos
intereses da burguesía, xa tivo en experiencias anteriores resultados negativos
para o proletariado. Lembremos durante a crise petroleira e as desvalorizacións
de mediados dos anos 80 cos pactos de estabilidade; ou durante o
desenvolvemento estabilizador cos pactos obreiro-patronais; ou na Segunda
Guerra e a posguerra coa unidade nacional. Foi a dominación burguesa quen
fortaleceu as súas posicións, foi a clase obreira quen retrocedeu no
ideolóxico, político e organizativo.
Non imos caer nos cantos de serea. Non nos podemos ir a casa,
temos o deber de loitar en todas as condicións e circunstancias, fortalecendo
ao Partido Comunista, acrecentando a forza organizada do movemento obreiro.
As condicións son complexas e son inéditas, pero noutras máis
difíciles os Partidos Comunistas afrontaron os perigos e cumpriron co seu
deber.
Este barco, esta Arca, non nos vai salvar. Fai auga por todas partes. Bota pola borda a
quen sexa para preservar a súa carga. O seu mapa de navegación ten por destino
un camiño contrario ao interese dos pobos. Entón, amotinarse é un imperativo.
Manter a insubmisión, alentar o conflito de clase, espir ao sistema,
acumular forza para derrocar ao capitalismo, é a ruta necesaria para un mundo
novo, distinto ao da barbarie.
Traducido pola Revista FORXA